НОВИНИ ВО ТРЕТМАНОТ НА ОНКОЛОШКИТЕ ПАЦИЕНТИ
Според истражувањата, во текот на животот еден од пет мажи и една од шест жени ќе заболaт од карцином. Малигните болести, според стапката на смртност, се на високото второ место, веднаш зад кардиоваскуларните болести. Бројките се загрижувачки, но онколозите охрабруваат дека денес имаме можности за користење на современи дијагностички методи за рано откривање и современи начини на лекување на малигните болести. Д-р Дева Петрова, онколог, објаснува за новитетот во онкологијата – генетски тестови.
Генетските тестови се прават во моментот кога е потребно да се донесе одлука за лекувањето на пациентот, најчесто кога станува збор за метстатска болест или локо-регионално напредната болест. Исто така во случај на рефракторна болест кога пациентот не дава соодветен одговор на терапијата предвидена со стандардните протоколи за лекување, може да се побара одговор во генетското тестирање на туморот со цел да се види дали постои избор за некоја друга поефикасна терапија.
КАЈ КОЈ ТИП НА КАРЦИНОМ СЕ ПРЕПОРАЧУВААТ?
Постојат одредени локализации на тумори кај кои тестовите за генетско секвенционирање наоѓаат поголема примена во однос на стандардните методи на тестирање. Тоа се најчесто белодробниот карцином, карциномот на жолчни патишта, оваријалниот карцином, како и карциномот на простата и карциномите со непознато потекло. Во последно време овој тест често се применува и кај пациентките со метастатски карцином на дојка. Европската и Американската асоцијација на онколози имаат изработени препораки за употребата на овие тестови. Целта на овие препораки е да се обезбеди рационална употреба на тестовите за генетско секвенционирање во клиничката онколошка пракса.
ТРАДИЦИОНАЛНИ МЕТОДИ V.S ГЕНЕТСКИ ТЕСТОВИ
Во споредба со традиционалните методи, новите тестови за генско секвенционирање нудат предности во точноста, чувствителноста и брзината на добивање на резултатот, што има големо значење во онкологијата. „Со овие тестови може да се проценат повеќе гени во една анализа, со што се елиминира потребата да се нарачуваат повеќе тестови за да се идентификуваат одредени мутации. Овој мултигенски пристап го намалува времето за одговор, обезбедувајќи поекономично решение и намалувајќи го ризикот од исцрпување на скапоцените клинички примероци (максимална искористеност на материјалот од биопсијата). Покрај тоа, NGS може да обезбеди висока чувствителност, овозможувајќи откривање на мутации присутни на само 5% од ДНК изолирана од примерок од тумор. Овие тестови може како материјал за тестирање да користат циркулирачки туморски клетки, што е исто голема предност во дијагностиката, особено кога е тешко изводлива биопсијата или со цел да се избегне инвазивна процедура во дијагностиката“- вели д-р Петрова.
ТЕСТОВИТЕ ДАВААТ ЗНАЧАЈНИ ПОДАТОЦИ ЗА ОНКОЛОШКИОТ ТРЕТМАН
Тестовите за генетско секвенционирање даваат податоци за присуство или отсуство на одредени генски мутации кои може да бидат од големо значење за одредување на онколошкиот третман кај тестираниот пациент. „Овие тестови се најзначајниот чекор кон персонализираниот пристап во лекувањето на онколошките пациенти. Со откривањето на голем број на нови т.н. паметни лекови во кои спаѓаат биолошките лекови, целната и имунотерапијата, потребна е соодветна селекција на пациентите кои се кандидати за тој тип терапија, а овие тестови ни ја овозможуваат таа селекција. Исто така со овие тестови може да се селектираат и пациенти кои се кандидати за одредени клинички студии кои тестираат ефикасност на нови лекови“- истакнува д-р Петрова.
