Karcinoma tiroide shfaqet atëherë kur qelizat në gjëndrën tiroide pësojnë ndryshime gjenetike (mutacione). Zakonisht shfaqet një nyjë, që mund të vërehen gjatë prekjes së lëkurës në qafë (gjatë palpacionit), por mund edhe të mos preket nëse është me dimensione të vogla. Nyja mund të ndryshojë madhësinë, ajo është e përbërë nga qeliza që ndryshojnë karakteristikat e tyre. Është e nevojshme që të kryhen diagnostikime të tjera, siç është ekzaminimi ultrasonografik i gjëndrës tiroide, më tej skenimi i gjëndrës tiroide dhe biopsia me një gjilpërë të hollë nën kontrollin e ultratingullit. Skenografikisht, nyjat mund të klasifikohen si të nxehta dhe të ftohta. Më seriozisht duhet të veprohet ndaj nyjave të ftohta pasi që 15% e tyre mund të jenë kancerogjene. Specialistja e mjekësisë nukleare, Dr. Biljana Crcareva nga spitali klinik “Acibadem Sistina”, me rastin e muajit të karcinomës së gjëndrës tiroide, këshillon pacientët të cilët kanë nyje të ftohta skenografike të bëjnë biopsi me gjilpërë të hollë, me qëllim për të konfirmuar nëse nyja është kancerogjene apo jo.
Llojet e karcinomës tiroide dhe trajtimi i tyre
Lloji i karcinomës papilare të gjëndrës tiroide është lloji më i zakonshëm, 80% e llojeve të përgjithshme të rasteve të diagnostikuara. Zakonisht diagnostikohet tek pacientët prej moshës 20 deri në moshën 50 vjeçare dhe për tre herë më shumë shfaqet tek gratë. Kancinoma mund të mos tregojë simptoma për vite (ndonjëherë mund të kalojnë edhe 30 vjet) pasi që zakonisht mbetet me madhësi nën 1 cm në diametër dhe ndodh që të mos rritet kurrë. Mund të vërehet rastësisht gjatë heqjes kirurgjikale të gjëndrës. Përcaktimi i këtyre nyjave gjatë ekzaminimeve parandaluese është përmirësuar gjatë viteve të fundit falë pajisjes ultrasonografike me senzitivet të lartë. Ky lloj i karcinomës trajtohet në mënyrë operative. Nëse bëhet fjalë për mikrokancer, më të vogël se 10 mm, pas operacionit, pacienti mund të vazhdojë vetëm me marrjen e barnave me hormone tiroide. Por, në rast se karcinoma është me dimensione më të mëdha ose ndoshta është përhapur tek nyjat limfatike apo në organe të tjera, atëherë pacienti i nënshtrohet trajtimit me jod radioaktiv, zakonisht gjashtë javë pas operacionit.
Karcinoma folikulare tiroide– Ky lloj i karcinomës zakonisht shfaqet tek gratë e moshës 40 deri në moshën 60 vjeçare dhe paraqitet me 10% të llojeve të përgjithshme të diagnostikuara të karcinomës. Në mes të karcinomave tiroide, karcinoma folikulare tiroide diagnostikohet në mënyrë më të vështirë. Për të marrë vendimin nëse bëhet fjalë për sëmundje malinje është e nevojshme që të vëzhgohet nëse qelizat hyjnë në kapsulën e cila rrethon nyjën e përbërë nga qeliza normale. Në rastet kur kapsula është e dëmtuar, bëhet fjalë për karcinoma folikulare, ndryshe diagnostikohet si formacion beninj folikular. Trajtimi i këtij karcinomi është i njëjte me trajtimin e karcinomës papilare pra tireoidektomia e plotë. Pavarësisht nga madhësia e këtij lloj karcinoma, pas operacionit pacienti trajtohet me jod radioaktiv.
Tumoret medulare- bëjnë pjesë me 5% nga të gjitha karcinomat e diagnostikuara tiroide. Tipi trashëgues i karcinomës medulare zakonisht shfaqet në moshën nga 1 deri në moshën 20 vjeçare, ndërkohë që tipi jotrashëgues, zakonisht shfaqet në formën e metastazave të gjëndrave limfatike. Trajtimi është përsëri i njëjte me tireoidektomia të plotë me disekcion të nyjave limfatike. Pas operacionit, pacienti nuk trajtohet me jod radioaktiv, sepse qeliza e cila dallohet nga qelizat e tjera tiroide nuk është e ndjeshme ndaj jodit radioaktiv. Pacienti kontrollohet me kontrollin e nivelit të kalcitoninit në gjak dhe tumor markerin CEA.
Karcinoma anaplastike tiroide- Ky lloj i karcinomës shfaqet me 5% nga të gjitha karcinomat tiroide. Më shpesh shfaqet tek personat më të moshuar (rreth moshës 60 vjeçare). Karcinomat papilare apo folikulare të cilat nuk kanë qenë trajtuar gjatë viteve në mënyrë të papritur ndryshojnë sjelljen e tyre biologjike duke u shndërruar shpejtë në karcinomë anaplastike tiroide. Në raste të tilla operacioni nuk është opsion për trajtim. Megjithatë, vazhdon trajtimi me terapi radio-onkologjike për shkak të përmirësimit të cilësisë së jetës së pacientit.
