Të qenit autik sjell si benefite ashtu edhe sfida. Në fakt, një nga pyetjet e zakonshme që bëhen gjatë trajtimit të këtyre temave është : nëse autizmi sjell kaq shumë benefite, pse po përpiqemi kaq shumë si prindër për të rritur fëmijët tanë autikë? Është një pyetje e mirë dhe e denjë për t’u marrë në konsideratë.
,,Përvoja jonë na tregojn se kujdestarët përballen me sfida të shumta dhe të ndryshme gjatë rritjes së një fëmije autik dhe zakonisht përjetojnë ndikime negative në shëndetin e tyre fizik, mirëqenien psikologjike, rrjetin shoqëror dhe financat. Prindërit janë njëkohësisht të kënaqur nga fëmijët e tyre autikë dhe të sfiduar prej tyre”, thotë Boletin Zenuni, Mr. Sci, defektolog.
Cilat janë sfidat në rritjen e një fëmije autik?
,,Shpesh themi ndonjë shaka gjatë bisedave tona me prindërit e fëmijëve me autizëm, se autizmi është i trashëguar, e merrni nga fëmijët tuaj. Ka një grimcë të vërtete në këtë shaka, në kuptimin që kur rritni një fëmijë autik, e gjithë familja duhet të akomodojë autizmin, duke krijuar një shtëpi miqësore për autizmin, ose duke përvetësuar vetë karakteristikat e autizmit. Ndërsa të gjitha këto përshtatje janë shumë të dobishme për fëmijën autik, pjesa tjetër e familjes mund të fillojë të ndihet e izoluar shoqërisht dhe se jeta është mjaft e “zbutur” dhe ka humbur disi ngjyrën dhe emocionin e saj”, shpjegon defektologu Zenuni.
Autizmi rrallë përjetohet më vete, por zakonisht shoqërohet me gjendje të tjera si ADHD, çrregullime ankthi dhe gjendje të tjera të shëndetit mendor si autizmi, depresioni dhe gjendje tjera shëndetësore. Кrizat e rregullta që mund të përfshijnë agresion verbal dhe fizik janë jashtëzakonisht të vështira për familjet. Një fëmijë që përjeton ‘sulme’ të shkurtra por intensive të depresionit, ide vetëvrasëse dhe/ose vetëlënduese mund të jenë shkatërruese për një prind, ku shprehja “ti je aq i lumtur sa fëmija yt më pak i lumtur” është e vërtetë për shumë prindër.
Praktikat tipike të prindërimit nuk kanë tendencë të funksionojnë për fëmijën autik si me një fëmijë tipik, duke çuar në debate të mundshme midis prindërve rreth mënyrave për të rritur dhe disiplinuar fëmijën e tyre, si dhe në konfuzion rreth strategjive alternative që mund të funksionojnë. Gjetja e profesionistëve që janë të aftë dhe me përvojë në autizëm është ende shumë e vështirë në shumë zona të botës. Vëllezërit dhe motrat nuk e kuptojnë autizmin dhe mund të jenë të zemëruar dhe të hutuar pse vëllai ose motra e tyre trajtohet ndryshe dhe duket se ka rregulla të ndryshme për ta. Një nga karakteristikat kryesore të autizmit janë vështirësitë në “teorinë e mendjes”, domethënë vështirësia në të kuptuarit e perspektivës së dikujt tjetër. Problemet me teorinë e mendjes shfaqen në të gjitha marrëdhëniet e fëmijës autik, dhe kurrë më shumë sesa në shtëpi me prindërit dhe vëllezërit e motrat.
,,Për shumë fëmijë autikë, përzemërsia dhe shprehjet e dashurisë, siç është një përqafim, nuk janë ngushëlluese, pasi një përqafim perceptohet si i shtrënguar, dhe pse dikush do t’ju shtrëngonte kur jeni të trishtuar ose të mërzitur? Si rezultat, fëmija mund të jetë shumë refuzues ndaj prindërve të dashur me qëllime të mira, duke e bërë prindin të ndihet i trishtuar dhe i pamjaftueshëm, saqë nuk mund ta ngushëllojë fëmijën e tij dhe nuk mund të shijojë përzemërsi fizike me të. Shprehjet e dashurisë në komunikimin verbal, siç është përdorimi i komplimenteve dhe termave të përzemërsisë, gjithashtu mund të refuzohen nga fëmija autik. Prindërit mund të fillojnë të pyesin veten nëse fëmija i tyre autik i do ata, dhe gjithashtu nëse fëmija autik mund ta ndiejë dhe shijojë dashurinë e tyre. Duke mos qenë në gjendje të jenë prindi që shpresonin dhe dëshironin të ishin, prindërit mund të fillojnë të ndihen të depresionuar. Si rezultat i mungesës së mirëkuptimit nga familja, miqtë dhe komuniteti, dhe rritjes së tërheqjes sociale, familjet me një fëmijë autik mund të ndihen shumë të izoluara shoqërisht dhe të fillojnë të përvetësojnë fajin dhe turpin”, shton defektologu Zenuni.
Është më e mrekullueshme dhe më e tmerrshme nga ç’mund ta kemi imagjinuar të jesh prind i një fëmije autik. Pranoni si mrekullinë ashtu edhe sfidat dhe bëni hapin e parë sot drejt kujdesit për veten. Mos harroni, nëse nuk jeni këtu për shkak të një katastrofe për shkak të lodhjes nga lodhja, nuk mund të kujdeseni fare për të dashurin tuaj. Kërkoni ndihmë dhe mos harroni se nuk jeni vetëm.
